Zysk reinwestowany
Zysk reinwestowany, zwany inaczej zyskiem zatrzymanym jest jednym z własnych, wewnętrznych źródeł pochodzenia kapitału, który jest przeznaczany do działalności gospodarczej przedsiębiorstwa. Wielkość wypracowanego zysku w przedsiębiorstwie jest w głównej mierze uzależniona od poziomu przychodów oraz kosztów. Krótko ujmując zysk reinwestowany jest tą częścią zysku, która pozostaje w przedsiębiorstwie.
Warto przy tym zaznaczyć, że w przypadku spółek kapitałowych (spółka akcyjna, spółka z ograniczoną odpowiedzialnością) wypracowany w przedsiębiorstwie zysk może być wypłacony właścicielom w formie dywidend lub reinwestowany. Zysk jest reinwestowany wówczas gdy mocą uchwały walnego zgromadzenia pozostaje w spółce i powiększa jej kapitał własny. Inaczej można napisać, że jest to ta część zysku, która nie jest wypłacana właścicielom, udziałowcom firmy w postaci dywidendy. Należy zwrócić uwagę, że wypłata zysku netto udziałowcom, bądź akcjonariuszom w formie dywidendy powoduje konieczność zapłacenia podatku od zysków kapitałowych. Natomiast opodatkowanie zysku zatrzymanego w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością wygląda następująco:
– zatrzymanie zysku w spółce nie rodzi konsekwencji podatkowych dla wspólników, za wyjątkiem sytuacji gdy zysk zatrzymany jest przeznaczany na podwyższenie kapitału zakładowego,
– przekazanie zysku netto na odpowiedni fundusz rezerwowy/zapasowy bez jego podziału między wspólników, nie rodzi obowiązku podatkowego po stronie udziałowców danej spółki.
Warto wiedzieć, że zgodnie z prawomocnym wyrokiem Narodowego Sądu Administracyjnego umowa spółki może przewidywać inne formy podziału wypracowanego zysku netto niż wypłata dywidendy. Do innych form podziału zysku netto można zaliczyć przeznaczenie go na kapitał zapasowy, pokrycie straty, przeznaczenie go na rzecz zarządu, utworzenie funduszu rezerwowego, amortyzacyjnego, czy inwestycyjnego. W związku z powyższym wszystkie wyszczególnione powyżej formy rozdysponowania zysku netto nie stanowią zysku niepodzielonego w rozumieniu art. 24 ust. 5 pkt. 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i nie podlegają opodatkowaniu, nawet w sytuacji przekształcania spółki kapitałowej w spółkę osobową.
Emisja akcji
Pierwszym opisanym źródłem umożliwiającym pozyskanie kapitału przez przedsiębiorstwo jest emisja akcji na rynku publicznym. Takie działanie niesie za sobą szereg istotnych korzyści dla firmy. Daje możliwość dotarcia do szerokiej grupy inwestorów, zwiększenia wiarygodności, prestiżu i znajomości marki i przyczynia się do usprawnienia płynności finansowej.
Akcje są papierami wartościowymi, które stanowią tytuł uczestnictwa w spółce akcyjnej. Warto wiedzieć, że każda akcja jest częścią kapitału spółki akcyjnej i dowodem współwłasności jej majątku. Kodeks spółek handlowych wydziela akcje na imienne i na okaziciela. Akcje imienne mogą być zbywane tylko i wyłącznie za pisemnym oświadczeniem właściciela oraz często za zgodą zarządu spółki. Zarząd spółki zobligowany jest prowadzić księgę akcji imiennych, czyli księgę akcyjną, w której znajduje się imię i nazwisko oraz adres posiadacza akcji. Akcje na okaziciela mogą być zbywane bez zbędnych formalności, np. poprzez ich wręczenie.
Ze względu na różnicę uprawnień, jakie posiada akcjonariusz, akcje można podzielić na:
a) akcje zwykłe
b) akcje uprzywilejowane
Akcje zwykłe są pierwszymi papierami wartościowymi jakie emituje spółka, lecz w przypadku bankructwa są spłacane w ostatniej kolejności. Należy przy tym zauważyć, że akcje zwykłe posiadają najniższy priorytet roszczenia w stosunku do zysków i aktywów spółki. Głównym czynnikiem zachęcającym inwestorów do zakupu akcji zwykłych jest wysoka stopa zwrotu, która rekompensuje ryzyko potencjalnej straty.
Do praw jakie przysługują akcjonariuszom należy wybór członów zarządu oraz prawo głosu w istotniejszych sprawach dotyczących spółki. Należy przy tym dodać, że liczba głosów posiadanych przez danego akcjonariusza równa jest iloczynowi posiadanych akcji i liczby wybranych członków rady nadzorczej.
Prawo poboru jest istotnym czynnikiem, które daje aktualnym akcjonariuszom prawo do zapisywania się na akcje nowej emisji, co pozwala utrzymać poprzedni udział w kapitale akcyjnym spółki. Takie działanie zapobiega rozproszeniu kontroli nad firmą następującą w wyniku emisji dodatkowych akcji.
Wartość podana na akcji jest nazywana wartością nominalną i została wprowadzona w celu uzyskania rzetelnej ceny za wartość firmy przypadającą na akcje. Natomiast wartość księgowa jest uzyskiwana poprzez dodanie wartości wszystkich zobowiązań oraz kapitału akcyjnego odpowiadającego akcjom uprzywilejowanym w bilansie, odjęcie tej sumy od aktywów ogółem, a następnie podzielenie uzyskanej różnicy przez liczbę wyemitowanych akcji zwykłych.
Akcje uprzywilejowane ? posiadają roszczenia nadrzędne w stosunku do posiadaczy akcji zwykłych przy podziale zysków oraz w przypadku podziału aktywów w związku z likwidacją spółki. Prawo do dywidendy z akcji uprzywilejowanych jest ograniczone. W przypadku gdy spółka osiąga dobre wyniki posiadacze akcji uprzywilejowanych otrzymują tylko przewidywaną dywidendę, podczas gdy reszta zysków przypada w udziale akcjonariuszom zwykłym. Należy przy tym zwrócić uwagę że dywidenda jest istotnym aspektem akcji uprzywilejowanych, dzięki której otrzymują oni większość dochodu w tej właśnie postaci. Z reguły jest określana jako procent wartości nominalnej lub jako określona kwota roczna.
Emisja akcji wiąże się ze stałym pozyskiwaniem środków, które wpływają trwale na podwyższenia kapitałów własnych spółki. Akcje pozostają w obiegu, natomiast zmieniać może się jedynie ich posiadacz, a tym samym akcjonariat spółki. Akcje mogą zostać zakupione przez inwestora na rynku pierwotnym, w którym są sprzedawane po raz pierwszy nowo emitowane papiery wartościowe czym zajmują się banki lub inne instytucje finansowe. Rynek wtórny natomiast to rynek, na którym są sprzedawane papiery wartościowe będące już w obrocie. Pozyskanie kapitału w tej postaci wiąże się z pewnymi kosztami dla przedsiębiorstwa.
Dom emisyjny zajmuje się doradzaniem przyszłemu emitentowi kapitału akcyjnego oraz przygotowuje do przekształcenia poprzednio nienotowaną firmę w firmę giełdową. Do podstawowych zadań takiego domu należy doradzanie klientowi na temat warunków, metod i czasu emisji oraz na pomocy w kwestii związanej ze sprzedażą akcji oferowanych na rynku po cenie zgodnej dla firmy emitującej i jej akcjonariuszy.
Finansowanie dłużne
Kredyty
Przy omawianiu istoty kredytu ważne jest zdefiniowanie banku, z tego względu że właśnie on jest podmiotem udzielającym kredytu. Bank jest specyficzną formą przedsiębiorstwa. Specyfika banków odnosi się do księgowości i sprawozdawczości. W uproszczeniu można stwierdzić, że bank spełnia trzy podstawowe funkcje do których należą:
1) koncentracja kapitałów – przejawiająca się w wykorzystaniu drobnych oszczędności do wielkich inwestycji bankowych,
2) transformacja pieniądza w czasie – polegająca na składaniu pieniędzy w bankach na czas nieokreślony (czyli na konto bieżące) i na krótkie terminy,
3) realizacja rozliczeń finansowych – dokonująca się między różnymi podmiotami życia gospodarczego.
Pierwsza z wymienionych funkcji jest związana z kredytowaniem inwestycji finansowych przez banki.
Zgodnie z art. 69 ust. 1 p. b., przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w wyznaczonych terminach spłat oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu.
Stroną umowy kredytowej jest kredytobiorca, którym mogą być:
– osoby prawne,
– osoby fizyczne,
– podmioty gospodarcze nie posiadające osobowości prawnej.
Bank uzależnia przyznanie kredyt, jego wysokości i pozostałych warunków umowy od pewnych czynników, do których należą:
a) zdolność kredytowa kredytobiorcy, a mianowicie od zdolności do spłaty zaciągniętego kredytu wraz z odsetkami w wyznaczonych w umowie terminach czasu,
b) przedstawienie dokumentacji i informacje niezbędne do oceny zdolności kredytowej przez kredytobiorcę.
Umowa kredytu ma kilka charakterystycznych cech, a mianowicie:
A) jest konsensualna – oddanie do dyspozycji kredytobiorcy środków pieniężnych jest elementem wykonania zawartej umowy,
B) jest dwustronna w tym sensie, że bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych, natomiast kredytodawca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji,
C) jest odpłatna – kredytobiorca płaci odsetki od wykorzystanego kredytu, karę za zwłokę w spłacie kredytu w określonym czasie oraz prowizji określonej w umowie,
D) jest w niej umieszczony termin na jaki umowa została zawarta,
E) zawiera cel na jaki mają być przeznaczone środki pieniężne uzyskane przez kredytobiorcę,
F) jest zobowiązaniem pieniężnym,
G) jest umową, która jest zastrzeżona do wyłącznej kompetencji banków.
Pożyczki
Poprzez pożyczkę rozumiemy operację, która polega na udzieleniu przez osobę fizyczną, osobę prawną lub jednostkę organizacyjną nie posiadającą osobowości prawnej określonej kwoty środków pieniężnych do dyspozycji pożyczkobiorcy, na czas określony.
Wszelkie kwestie pożyczek uregulowane są w kodeksie cywilnym w księdze trzeciej ? Zobowiązania – art. 720. Zgodnie z nimi przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniądza albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniądza albo rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.
Przedmiotem umowy pożyczki mogą być pieniądze jak również tak zwane rzeczy oznaczone co do gatunku. Do tej drugiej kategorii zaliczamy między innymi następujące rzeczy- benzynę, zboże, nasiona, surowce.
Umowa pożyczki w swej istocie jest umową zawieraną na określony czas, zaś sama długość tego okresu zależy wyłącznie od woli stron. W przypadku, gdy strony nie określą w umowie terminu zwrotu przedmiotu pożyczki, wówczas pożyczkobiorca jest zmuszony oddać przedmiot umowy w ciągu 6 tygodni od wypowiedzenia umowy przez pożyczkodawcę.
Umowa pożyczki nie musi być odpłatna.
Oznacza to, że w umowie nie musi być zastrzeżonego wynagrodzenia dla dającego pożyczkę.
Jednak poniżej zostały wyszczególnione te pozycje, które wiążą się z powstaniem kosztów tego typu finansowania:
a) oprocentowanie pożyczki (należy przy tym dodać, że pożyczka może być udzielona nieodpłatnie, jednak za wyjątkiem tych udzielanych przez bank),
b) odsetki za zwłokę (w przypadku gdy przedsiębiorca nie dokona spłaty całości lub części pożyczki w ustalonym w umowie terminie, bank na podstawie zawartych w umowie postanowień może zażądać odsetek za zwłokę w zapłacie),
c) prowizje (z tytułu wykonania czynności bankowych, a więc również z tytułu udzielania pożyczek),
d) inne prowizje: za udzielenie prolongaty, za przedłużenie okresu obowiązywania umowy oraz za podwyższenie kwoty pożyczki.
Obligacje
Emisja obligacji może stanowić ciekawe, alternatywne rozwiązanie w stosunku do innych źródeł finansowania, przede wszystkim dla przedsiębiorstw poszukujących znacznych kapitałów na inwestycje.
Obligacja jest papierem wartościowym emitowanym w serii, w którym emitent stwierdza, że jest dłużnikiem właściciela obligacji (obligatariusz) i zobowiązuje się wobec niego do spełnienia określonego świadczenia (wykupu obligacji).
Emitent jest określony jako podmiot zaciągający zobowiązanie na rynku kapitałowym poprzez emisję obligacji.
Obligacja, podobnie jak akcja, jest papierem wartościowym. W przeciwieństwie jednak do akcji dającej prawo do udziału w majątku firmy obligacja jest papierem dłużnym, czyli narzędziem kredytu dla jej emitenta.
Do najważniejszych cech obligacji biorąc pod uwagę interesy emitenta papierów wartościowych należy zaliczyć:
– charakter zabezpieczenia interesów nabywców,
– możliwość wcześniejszego wykupu obligacji,
– możliwość zamiany obligacji na akcje firmy lub inne rodzaje przywilejów posiadaczy obligacji,
– sposób wynagradzania obligatariusza.
Warto wspomnieć, że od momentu emisji obligacji do czasu jej wykupu może ona wielokrotnie zmieniać swojego właściciela. Wierzycielem emitenta staje się każdy kolejny posiadacz obligacji (obligatariusz).
Prawem związanym z obligacjami jest możliwość ich zamiany na akcje emitenta. Emitowanie obligacji zamiennych jest szczególnie korzystne dla spółek rozpoczynających działalność i mających dobre perspektywy rozwoju. Założyciele spółki mają dzięki temu w początkowej fazie wzrostu firmy decydujący wpływ na kierunek jej rozwoju. Przy takim rozwiązaniu uzyskany wskaźnik zysku netto na akcję jest korzystniejszy niż przy emisji akcji. Spółka wykorzystuje w ten sposób efekt dźwigni finansowej. Warto dodać, że oprocentowanie obligacji zamiennych może być też niższe niż obligacji zwykłych.
Leasing
Leasing jako zjawisko ekonomiczne jest powszechnie uznawany za nową formę obrotu towarowego oraz metodę finansowania inwestycji. Ma on szczególny charakter prawno-ekonomiczy z tego faktu, że stanowi mieszaną formę takich umów jak: najem, sprzedaż na raty, dzierżawa czy wyposażenie, jednak nie można go utożsamiać z żadną z wymienionych umów.
Istotą leasingu jest umożliwienie inwestorowi korzystania z określonych dóbr inwestycyjnych: maszyn, środków transportu, urządzeń technologicznych, nieruchomości, a nawet całych przedsiębiorstw oraz pobierania z nich pożytków, nie stając się jednak ich właścicielem.
Istnieje wiele definicji leasingu, jednak w Polsce występuje definicja leasingu określana dla celów podatkowych oraz definicja przyjęta w kodeksie cywilnym.
Zgodnie z art. 709/1 Kodeksu cywilnego przez umowę leasingu finansujący zobowiązuje się, w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa, nabyć rzecz od oznaczonego zbywcy na warunkach określonych w tej umowie i oddać tę rzecz korzystającemu do używania albo używania i pobierania pożytków przez czas oznaczony, a korzystający zobowiązuje się zapłacić finansującemu w uzgodnionych ratach wynagrodzenie pieniężne, równe co najmniej cenie lub wynagrodzeniu z tytułu nabycia rzeczy przez finansującego.
Z kolei według art. 3 ust.4 ustawy o rachunkowości, jeżeli jednostka przyjęła do użytkowanie obce środki trwałe lub wartości niematerialne i prawne na mocy umowy, zgodnie z którą jedna ze stron, zwana dalej finansującym, oddaje drugiej stronie, zwanej korzystającym, środki trwałe lub wartości niematerialne i prawne do odpłatnego używania lub również pobierania pożytków na czas oznaczony, środki te i wartości zalicza się do aktywów korzystającego, jeżeli umowa spełnia co najmniej jeden z warunków przewidzianych w ustawie.
Zalety leasing
– możliwośc sfinansowania większej części lub nawet całości kosztów inwestycji korzystającego
– elastyczne dostosowanie warunków transakcji do indywidualnych potrzeb i preferencji
– uniknięcie początkowych nakładów inwestycyjnych
– rozszerzenie możliwości kredytowych, z uwagi na utrzymanie współczynnika zadłużenia przedsiębiorstwa na niezmienionym poziomie mimo korzystania z leasingu
– zmniejszenie całkowitych kosztów inwestycji – suma opłat transakcyjnych korzystającego może się okazać niższa niż w przypadku zakupu tego samego dobra
– korzyści podatkowe
– korzyści bilansowe
Wady leasing
– wysokie koszty transakcji ponoszone przez korzystającego
– dotkliwe skutki zwłoki korzystającego
– ponoszenie ryzyka rzeczowe i cenowego przez korzystającego
– ponoszenie odpowiedzialności za produkt przez korzystającego
Franchising
Jak można zauważyć w powyższym zestawieniu lista korzyści wynikających z wykorzystania leasingu jako źródła finansowania jest niewspółmiernie większa do ryzyka wynikającego z realizacji umowy leasingu.
Franchising jest formą umownej współpracy pomiędzy prawnie niezależnymi przedsiębiorcami, przy czym z jednej strony występuje organizator sieci franchise-dawca, z drugiej zaś jeden lub wielu beneficjentów nazywany franchise-biorcą.
Biorąc pod uwagę szersze ujęcie franchisingu można nadmienić, iż jest to zorganizowany w układzie pionowym system zbytu. Powstaje on na bazie długotrwałego stosunku zobowiązaniowego prawnie niezależnych podmiotów. System ten występuje na rynku jako jedność i charakteryzuje się podziałem pracy w programie zadań pomiędzy partnerami, jak również systemem kontroli i wskazówek w odniesieniu do charakterystycznego dla sieci postępowania. Program zadań organizatora sieci stanowi tzw. pakiet franchisingowy. Obejmuje on koncepcję zaopatrzenia, zbytu i organizacji, prawo używania dóbr chronionych prawami wyłącznymi, szkolenie franchis-biorcy, zobowiązanie organizatora do stałego aktywnego wspierania partnera w celu dalszego rozwijania owych koncepcji. Beneficjent działa we własnym imieniu i na własny rachunek: ma on prawo i obowiązek stosowania za wynagrodzeniem pakietu franchisingowego. Jako swój wkład świadczy on pracę, kapitał i informacje.
Podstawowym elementem franchisingu jest umowa, która reguluje stosunki między dwoma stronami, w tym także kontrolę wykorzystania przydzielonego zezwolenia. Przez umowę franchisingu przedsiębiorca stosujący franchising (beneficjent, dawca franchisingu) zobowiązuje się do udostępnienia podmiotowi korzystającemu z franchisingu (beneficjariuszowi, biorcy franchisingu) przez czas oznaczony lub nie określony, z oznaczeniem jego firmy, godła, emblematu, symboli, patentów, wynalazków, znaków towarowych, wzorów użytkowych i zdobniczych, know-how, koncepcji i techniki prowadzenia określonej działalności gospodarczej z zachowaniem stosowanego przez niego zewnętrznego i wewnętrznego wyposażenia pomieszczeń oraz do udzielenia mu stosownej pomocy, zaś beneficjariusz zobowiązuje się do prowadzenia wskazanej działalności gospodarczej połączonej z wykorzystaniem udostępnionych mu praw, doświadczeń i tajemnic zawodowych oraz do zapłaty uzgodnionego wynagrodzenia.
Ważnym elementem przy opisie franchisingu jest fakt, że Franchisingobiorca w początkowych fazach rozpoczęcia współpracy z franchisingodawcą korzysta z jego pomocy przy następujących kwestiach:
a) wyborze lokalizacji,
b) przygotowaniu planu tworzenia firmy,
c) uzyskaniu kredytów oraz pożyczek na cele gospodarcze oraz inwestycyjne,
d) szkoleniu personelu,
e) zakupie wyposażenia,
f) podejmowaniu decyzji inwestycyjnych.
Zasadniczą ideą franchisingu jest wyjątkowość pomysłu, na którym opiera swoje funkcjonowanie firma macierzysta. Nie musi to być najnowocześniejsza technologia, często jest to proste rozwiązanie organizacyjne np. na takim prostym pomyśle opiera się idea fast food.
Franchising stanowi atrakcyjną, alternatywną formę finansowania przedsięwzięć, zwłaszcza w sektorze małych przedsiębiorstw. Jednak za jego zasadniczy mankament można uznać ograniczenie swobody działania oraz obowiązek wnoszenia wysokiego wpisowego i opłat franchisingowych.
Factoring
Kolejnym zewnętrznym źródłem finansowania przedsiębiorstw jest faktoring. Ten instrument jest definiowany jako specyficzny sposób kredytowania przez bank lub inną instytucję finansową należności przedsiębiorstw, które powstają w wyniku sprzedaży produktów i towarów, przed terminem ich płatności. Firma, która dokonała sprzedaży, udzielając odbiorcom kredytu handlowego, nosząca miano faktoranta, sprzedaje te należności, tj. przenosi je na podstawie odpowiedniej umowy na rzecz faktora. Nabywając należności, faktor przekazuje faktorantowi ich równowartość w gotówce po pomniejszeniu o przewidziane w umowie odsetki i inne opłaty . W prosty sposób można ją definiować również jako usługę polegającą na nabywaniu wierzytelności dostawcy towarów bądź usług oraz świadczeniu dodatkowych usług z tym związanych przez specjalistyczne instytucje faktoringowe do których należą banki, spółki faktoringowe.
Podstawowym przedmiotem faktoringu jest cesja wierzytelności faktoranta na faktora, której istotą jest uprawnienie do otrzymania zapłaty pieniężnej za dostawę, roboty lub usługę w określonej kwocie i terminie. Jednak występują jeszcze usługi dodatkowe związane z przedmiotem faktoringu, do których należą: ściąganie należności, kierowanie upomnień do opieszałych dłużników, windykacja należności, okresowe badanie sytuacji ekonomiczno-finansowej dłużników, udzielanie kredytów i pożyczek związanych z umową faktoringu, prowadzenie rozliczeń transakcji między faktorantem i dłużnikami, prowadzenie ksiąg handlowych i rozrachunkowych faktoranta, opracowywanie planów rozwoju firm.
Faktoring jest formą finansowania tworzoną, by pomagać rozwiązywać problemy z przepływem gotówki, które pojawiają się w przypadku nieterminowej ściągalności należności bądź brakiem możliwości zaproponowania swoim odbiorcom odpowiednich terminów płatności.
Może być więc jednocześnie formą finansowania należności, jak również gwarancją zabezpieczającą przedsiębiorstwa przed ryzykiem ich ściągania, a także operacją rozliczeniową polegającą na inkasowaniu należności.
Podsumowanie
Pozyskanie źródeł finansowania dotyczy zarówno firm rozpoczynających działalność gospodarczą, jak również tych od lat funkcjonujących na rynku. Największe zapotrzebowanie na środki finansowe wykazują podmioty znajdujące się w okresie rozwoju. Ponadto przedsiębiorstwo wykazuje zwiększone zapotrzebowanie na kapitał w okresie rosnącej sprzedaży, wymagającej powiększenia stanu zapasów oraz powodującej narastający poziom należności od odbiorców. Wielkość zapotrzebowania na środki finansowe zależy od rodzaju prowadzonej działalności jak i od realizowanej koncepcji rozwoju firmy. Uzyskanie zadowalających wyników w prowadzonej działalności gospodarczej jest możliwe dzięki odpowiednio prowadzonej działalności organizacyjnej, decyzyjnej oraz kontrolnej w sferze finansów.
Wybór odpowiedniej formy finansowania należy rozpocząć od weryfikacji dostępności wybranego źródła finansowania dla przedsięwzięcia biznesowego. Istnieją bowiem pewne ograniczenia w tej materii, które związane są głównie z czynnikami wewnętrznymi odnoszącymi się do formy prawnej przedsiębiorstwa, jego renomy, wielkości, sytuacji finansowej oraz czynnikami zewnętrznymi związanymi z dostępnością na rynku wybranego źródła finansowania
